Laboratorium etnograficzne:​Polesie. Etnografia wsi ukraińskiej

Prowadzący: Wojciech Lipiński
Uczestnicy grupy: Aleksandra Arcichowska, Urszula Biegańska, Michał Głaszczka, Barbara Kazimieruk, Marta Łagoda, Anna Piłat, Agnieszka Redzisz, Ewa Roller, Magdalena Sakowska, Magdalena Snopek, Joanna Urbańczyk. 
Badania w  latach: 2005-2007

 

Teren:

Ukraina, obwód rówieński, rejony zariczański i dąbrowicki

Badania:

Po rocznej przerwie wracaliśmy na Polesie (rozpoczeliśmy badania na terenie ukraińskiego Polesia z grupą laboratoryjną „Polesie. Etniczność na pograniczu”) z myślą o kontynuacji badań, tym razem z grupą „Polesie. Etnografia wsi ukraińskiej”. Uszczegółowienia wymagała przede wszystkim kwestia bardzo silnie zaznaczającej się w regionie obecności protestantów (głównie zielonoświątkowców). Ponadto dotychczasowe działania w dwóch zasadniczych polach – narodowości i religii – wymagały uzupełnienia o ważny dla dawnych stosunków społecznych na Polesiu składnik świadomości różnic stanowych. Pamięć o nich dobrze zachowała się w rejonie zariczańskim, dlatego tam skoncentrowały się badania drugiej grupy poleskiej. Oprócz tematyki pamięci dawnych różnic stanowych oraz religijności zielonoświątkowców powróciliśmy do pojedynczych tematów, które pojawiały się już w badaniach poprzedniej grupy poleskiej, jednak nie doczekały się wówczas realizacji (bardzo popularne w regionie praktyki magiczne, użycie nieformalnej antroponimii czy lokalna percepcja skutków katastrofy czarnobylskiej).      

Efekty badań

 

1. Zbiór tekstów: Dzisiejsze Polesie,
red. W. Lipiński, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2013.

Spis treści - pdf

 

2. Prace laboratoryjne (archiwum IEiAK):

  1. Aleksandra Arcichowska, Modlitwa i uzdrowienie. Dialog człowieka z Bogiem w religijności zielonoświątkowców na Polesiu  
  2. Barbara Kazimieruk, Stosunek mieszkańców Zarzecza do praktyk zamawiania
  3. Marta Łagoda, Szlachta, mużyki i mieszczanie na współczesnym Zarzeczu. Pamięć o dawnych podziałach stanowych na Polesiu ukraińskim  
  4. Anna Piłat, Radiacja nie wrona, nie widać jak leci. Postrzeganie konsekwencji katastrofy w Czarnobylu przez mieszkańców rejonu zariczańskiego
  5. Magdalena Sakowska, Dziwne przypadki znachora z Sernyk. Lokalna legenda.
  6. Magdalena Snopek, Przezwiska i przydomki w Sernykach
  7. Joanna Urbańczyk, Biblia w życiu członków wspólnoty zielonoświątkowej na Polesiu ukraińskim