dr hab. Tomasz Rakowski

Tomasz Rakowski fot. Oyungerel Tangad
adiunkt
Zakład Antropologii Politycznej i Ekonomicznej
członek Rady Doskonałości Naukowej, członek Rady Wydziału Nauk o Kulturze i Sztuce UW, Rady Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UW, Rady Intytutu Kultury Polskiej UW oraz Rady Instytutu Archeologii i Etnologii PAN

Kontakt

t.rakowski@uw.edu.pl
+48 22 55 31 658

Adiunkt w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej, współpracuje z Instytutem Kultury Polskiej UW, członek Rady Doskonałosci Naukowej. Etnolog, antropolog, kulturoznawca, prowadzi badania w Polsce i w Mongolii. Zajmuje się antropologicznymi badaniami ubóstwa, badaniami oddolnych procesów rozwojowych, antropologią sztuki współczesnej i partycypacyjnej, etnograficznie zorientowaną animacją kultury oraz najnowszą metodologią badań kulturowych. Lekarz, specjalista medycyny ratunkowej, pracuje w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym Szpitala Bielańskiego w Warszawie. Autor książek -  Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia człowieka zdegradowanego (2009, wyd. w jęz. angielskim w Berghahn Books, 2016, 2019), Przepływy, współdziałania, kręgi możliwego. Antropologia powodzenia (2019), a także redaktor i współredaktor tomów zbiorowych Humanistyka i dominacja. Oddolne doświadczenia społeczne w perspektywie zewnętrznych rozpoznań (2011), Etnografia/ animacja/ sztuka. Nierozpoznane wymiary rozwoju kulturalnego (2013, 2015), Pretextual Ethnographies: Challenging the Phenomenological Level of Anthropological Knowledge-Making (2018).

Obszary zainteresowań

badania oddolnych procesów rozwojowych, antropologia sztuki współczesnej i partycypacyjnej, etnograficznie zorientowana animacja kultury, najnowsza metodologia badań terenowych, fenomenologia i przedtekstowość w badaniach etnograficznych, antropologiczne badania biedy i bezrobocia, antropologia rzeczy i materialności, antropologia medyczna

Publikacje

    Seria wydawnicza IDEE i ETNOGRAFIA

    • Przepływy, współdzialania, kręgi możliwego, Antropologia powodzenia, Fundacja Terytoria Książki, Gdańsk, 2019 [Nominacja do Nagrody UMCS im. Jerzego Giedroycia, Nominacja do Nagrody im. Jana Długosza]
    • Etnografia przedtekstowa. Fenomenologiczne korzenie interpretacji antropologicznej , “Teksty Drugie”, 2018, nr 1, s. 16-39.
    • Artisans, Alcoholics and Artists: In Search of Descriptions of Experimental Ethnographic Realities,  “Visual Ethnography”, 1, 2018, p. 52-65 (współautorka: Ewa Rossal).
    • Pre-textual Ethnographies. Challenging the Phenomenological Level of Anthropological Knowledge-Making, Tomasz Rakowski, Helena Patzer (red.), Canon Pyon: Sean Kingston Publishing, 2018.
    • A Cultural Cyclotron. Ethnography, Art Experiments and a Challenge of Move Toward the Collaborative in Rural Poland in: Experimental Collaborations. Ethnography Through Fieldwork Devices (eds.) T. Sanchez Criado, A. Estalella, New York & Oxford: Berghahn Books, 2018.
    • Etnografia i eksperymenty artystyczne. O powstawaniu nowych pól poznawczych we współczesnej antropologii, „Teksty Drugie”, 2017, nr 1, s. 91-110.
    • Hunters, Gatherers, and the Practicioners of Powerlessness. An Ethnography of the Degraded in Postsocialist Poland, New York & London: Berghahn Books, 2016.
    • Creating Bottom-up Development. A Study of Self-Organization and the Building of Fortune-Prosperity among the Torghuts, Southwest Mongolia, „Cesky Lid-Ethnologicky Casopis”, t. 103, nr 1, s. 119-134.
    • Historia mówiona i źródła etnograficzne jako „wiedza pewna”. Przypadek potransformacyjnej historii Bułganu w zachodniej Mongolii oraz historii wsi Broniów z centralnej Polski, „Rocznik Antropologii Historii”, 2016, 1 (8).
    • Interior Spectacles. The Art of the Informal among Bootleg Miners in Wałbrzych, Poland, in N. Makovicky and D. Henig (red.). Economies of Favour after Socialism: A Comparative Perspective. Oxford: Oxford University Press, 2016.
    • The Unrelenting Ability to Act. Nigel Rapport’s Anthropology of Freedom, w: A. Bentkowski and M. Buchowski (eds) Colloquia Anthropologica. Issues in Contemporary Social Anthropology. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje, 2014.
    • Etnografia/animacja/sztuka. Nierozpoznane wymiary rozwoju kulturalnego (red.) T. Rakowski, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2013.
    • Local Craft, Theory from Abroad: Jacek Olędzki's Phenomenology, w: K. Pobłocki (ed.) Worlding Europe – Anthropology at the Crossroads, Special Issue of “Lud” (vol. 96, 2012). WCAA “Dejalu” On-line  Journal
    • Humanistyka i dominacja. Oddolne doświadczenia społeczne w perspektywie zewnętrznych rozpoznań, T. Rakowski i A. Malewska-Szałygin (red.), Warszawa, Colloquia Humaniorum, Instytut Etnologii UW, 2011.
    • Les Verges Figes. Arboriculteurs et Paysans dans L'impasse Économique, “Ethnologie Francaise”,  2010, 2.
    • Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia człowieka zdegradowanego , słowo/obraz terytoria, Gdańsk, 2009 [Nagroda im. Józefa Tischnera,  Nagroda UMCS im. Jerzego Giedroycia, Nagroda Biblioteki Raczyńskich w ramach Przeglądu Nowości Wydawniczych, Nominacja do Nagrody im. Jana Długosza, Nagroda I stopnia Clio Rektora UW/Wydziału Historycznego UW].
    • The Voices of Collapse. Destructive and Self-Destructive Expressions among the Former Miners in Wałbrzych (Southwest Poland), w: Luse, A. and I. Lazar (red.) Cosmologies of Suffering. Post-communist Transformation, Sacral Communication, and Healing, Cambridge: Cambridge Scholars Publishing, 2007.
    • Body and Fate. The Pension as a Practice of Social Remembering, “Anthropological Yearbook of European Cultures” , 2006, 1.
    • Gatherers of Central Poland. A Field Study, “Anthropology Matters On-Line Journal”, 2006, 2.

     

       

      Projekty badawcze

      W latach 2011-2018 kierowałem dwoma grantami Narodowego Centrum Nauki:

      1. Lokalne formy rozwoju Badania nad nowymi formami działań rozwojowych i samoorganizacji społecznej wśród Torgutów z somonu Bułgan w zachodniej Mongolii

      2. Wyzwania etnografii twórczej. Wypracowanie naukowego warsztatu "badań w działaniu" uchwytującego peryferyjne aktywności twórcze i łączącego perspektywę intensywnych badań antropologicznych z animacją kultury i projektami z zakresu sztuki współczesnej

      W latach 2011-2017 kierowałem projektami badawczo-artystycznymi finansowanymi przez Narodowe Centrum Kultury/MKiDN (realizowaneymi wraz z zespołem Kolektywu Terenowego):

      1. Prolog. Nierozpoznane wymiary rozwoju kulturalnego,  Mazowiecki Instytut Kultury (2011)

      2. Etnografia, animacja, sztuka. Nierozpoznane wymiary rozwoju kulturalnego, Narodowe Centrum Kultury (2012-13)

      3. Oddolne tworzenie kultury: etnograficzne badania w działaniu (moduł Działanie w kulturze), Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UW (2014-15).

      W roku 2003. przeprowadziłem badania terenowe w północnej Mongolii poświecone przemianom transformacyjnym grupy pasterzy reniferów z Czerwonej Tajgi (Caatanowie) w ramach grantu MNiSW.

      W latach 2004-2006 roku realizowałem grant promotorski MNiSW (kier. prof. R. Sulima): badania terenowe wśród polskich społeczności doświadczjących bezrobocia i zubożenia po transformacji lat 90., bezrobotnych górników zagłębia wałbrzyskiego, zbieraczy złomu i odpadów znad odkrywki kopalni „Bełchatów”, badania w obszarach wiejskiego bezrobocia w okolicach Szydłowca (w obszarach tych badania prowadziły pod moim kierunkiem także grupy studentów Instytutu Kultury Polskiej UW i Instytutu Etnologii UW).
       

      Nagrody i stypendia

      Józef Tischner Senior Visiting Fellowship w Institut für die Wissenschaften vom Menschen/ Instytucie Nauk o Człowieku w Wiedniu, październik - grudzień 2020.

      Visiting Fellowship w Imre Kertesz Kolleg w Jenie, październik 2019 - styczeń 2020.

      Nagroda Rektora UW "za wyróżniającą się działalność, która w szczególny sposób przyczyniła się do rozwoju i wzrostu prestiżu Uniwersytetu Warszawskiego" 2019.

      Nominacja do Nagrody im. Jana Długosza 2020.

      Nominacja do Nagrody UMCS im. Jerzego Giedroycia 2019.

      za książkę Przepływy, współdziałania, kręgi możliwego, Antropologia powodzenia, Fundacja Terytoria Książki, Gdańsk, 2019.

      Nagroda Znaku i Hestii im. ks. Józefa Tischnera 2010

      Nagroda UMCS  im. Jerzego Giedroycia 2010

      Nominacja do Nagrody im. Jana Długosza 2010

      Nagroda Biblioteki Raczyńskich w ramach Przeglądu Nowości Wydawniczych 2010

      Nagroda Clio I stopnia Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego 2010

      za książkę Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia czlowieka zdegradowanego, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2009.

       

      Wyróżnienie w konkursie Prezydenta RP na najlepszą pracę doktorską z dziedziny nauk społecznych pt. „Polskie wyzwania: państwo – tożsamość – rozwój  2009".